Laserowe usuwanie kamieni moczowych. Zabiegi RIRS i URSL.

Kamica Moczowa: Kamica Nerkowa i Kamica Moczowodowa

Kamica nerkowa (nephrolithiasis) i kamica moczowodowa (ureterolithiasis) to powiązane ze sobą schorzenia, określane łącznie jako kamica moczowa. Z niektórych substancji, które ze względu na zbyt duże stężenie nie ulegają rozpuszczeniu w moczu, tworzą się kryształki, początkowo drobne (potocznie „piasek w nerkach”), z czasem łączące się w coraz większe, co prowadzi do powstania złogów (kamieni moczowych), których obecność prowadzi do objawów kamicy nerkowej. Najczęściej (prawie u 80% chorych) są one zbudowane ze szczawianu lub fosforanu wapnia, rzadziej z kwasu moczowego, fosforanu magnezowo-amonowego (tzw. struwitu; takie kamienie występują głównie u osób z przewlekłym zakażeniem nerek), bardzo rzadko z cystyny.

Przyczyny i Czynniki Ryzyka Kamicy Nerkowej

Kamica nerkowa jest często występującą chorobą. Objawy kamicy nerkowej w postaci napadu kolki nerkowej występują przynajmniej raz w życiu u około 10% mężczyzn i 5% kobiet. Rzadko udaje się zdiagnozować dokładną przyczynę jej powstania. Nie ma złotego środka profilaktycznego, który pozwoli na pewno zapobiec chorobie, natomiast odpowiednia dieta może zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.

Czasami do rozwoju kamicy nerkowej przyczyniają się następujące zaburzenia i nieprawidłowości:

• przerost gruczołu krokowego powodujący, że mocz nie odpływa prawidłowo z obu lub jednej nerki,
• zbyt mała ilość substancji hamujących tworzenie się złogów (np. cytryniany, magnez),
• inne choroby lub nieprawidłowości, które sprzyjają kamicy nerkowej, np. nadczynność przytarczyc, choroby jelita cienkiego.

Do rozwoju kamicy nerkowej może przyczynić się również przyjmowanie zbyt dużych dawek witaminy D lub preparatów wapnia albo bardzo duże dawki (uważanej powszechnie za bezpieczną i czasem nadużywanej) witaminy C.

Objawy Kamicy Nerkowej i Moczowodowej

W przypadku kamicy nerkowej kamienie znajdują się w nerkach i mogą powodować ból. Czasem jednak choroba może przez lata nie dawać żadnych objawów.

Kamica moczowodowa (ureterolithiasis) jest spowodowana przedostaniem się kamienia z nerki do moczowodu, co powoduje jego podrażnienie i częściowe lub całkowite zatkanie. Objawia się ona silnym bólem w dole pleców. Małe kamienie (o wielkości nie większej niż 5 mm) mogą samoistnie przedostać się do moczowodu, jednak istnieje ryzyko, że większe kamienie spowodują powstanie stanu zapalnego, a w najgorszym wypadku doprowadzą do zastoju moczu w układzie moczowym.

Diagnoza Kamicy Moczowej

Kamicę nerkową i moczowodową diagnozuje się poprzez wywiad i badanie lekarskie, badanie USG oraz badania radiologiczne RTG i Rezonans Magnetyczny.

Leczenie Kamicy Moczowej

W przypadku małych kamieni można zastosować leczenie polegające na wypłukiwaniu kamieni poprzez picie dużych ilości wody (3-4 litry), połączone często ze stosowaniem leków rozkurczowych i przeciwbólowych.

Interwencja urologiczna jest niezbędna, jeżeli:

• kamień moczowy jest zbyt duży, aby mógł być wydalony samoistnie,
• kamień moczowy zablokował odpływ moczu,
• jednocześnie z kamicą nerkową utrzymuje się zakażenie układu moczowego (gorączka),
• utrzymuje się krwawienie (czerwona barwa moczu).

Nowoczesne Metody Operacyjnego Usuwania Kamieni Nerkowych

Od sierpnia 2024 roku w Szpitalu św. Łukasza wykonywane są zabiegi RIRS i URSL. To nowoczesne i cenione współcześnie metody operacyjnego usuwania kamieni nerkowych ze względu na ich:

• małoinwazyjny charakter,
• dużą skuteczność,
• oraz niskie ryzyko powikłań.

Laserowa Operacja Kamicy Nerkowej RIRS (Retrograde Intrarenal Surgery)

Zgodnie z literaturą naukową zastosowanie metody RIRS daje bardzo wysokie (92-97%) prawdopodobieństwo wyleczenia kamicy nerkowej. To małoinwazyjny zabieg polegający na wprowadzeniu endoskopu przez moczowód do nerki i rozbiciu znajdujących się w niej kamieni z wykorzystaniem lasera holmowego. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu, a pacjenci są hospitalizowani przez 1-2 dni.

U niektórych pacjentów poddanych zabiegowi konieczne może być założenie cewnika double J, który zabezpieczy prawidłowy odpływ moczu i gojenie się operowanych tkanek po zabiegu. Cewnik jest usuwany po kilku tygodniach od zabiegu.

Ureterorenoskopia z Litotrypsją (URSL)

URSL to małoinwazyjny zabieg o wysokiej skuteczności, którego charakter jest podobny do RIRS, jednak ma na celu usunięcie kamieni, które przedostały się do moczowodu (ureterolithiasis). Również w przypadku tego zabiegu do moczowodu pacjenta wprowadzony zostaje endoskop, a następnie przez kanał wewnątrz endoskopu doprowadzany jest cewnik, który przewodzi wiązkę lasera holmowego kruszącą kamień. Zastój moczu w układzie moczowym w następstwie przedostania się kamienia do moczowodu to szczególnie niebezpieczna dla zdrowia sytuacja, która wymaga odpowiedniej i szybkiej interwencji.

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu, a pacjenci są hospitalizowani przez 1-2 dni. Podobnie jak w przypadku RIRS, u niektórych pacjentów może być konieczne założenie cewnika double J, który jest usuwany po kilku tygodniach.